Malmedy

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Malmedy
Stad in België Vlag van België
Malmedy (België)
Malmedy
Geografie
Gewest Vlag Wallonië Wallonië
Provincie Vlag Luik (provincie) Luik
Arrondissement Verviers
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
100,37 km² (2021)
87,75%
4,09%
8,16%
Coördinaten 50° 26' NB, 6° 2' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
12.894 (01/01/2023)
48,32%
51,68%
128,47 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2023)
18,33%
59,65%
22,02%
Buitenlanders 5,93% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Jean-Paul Bastin (Alternative)
Bestuur Alternative
Zetels
Alternative
ECm
PS Plus
21
12
10
1
Economie
Gemiddeld inkomen 18.624 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 10,05% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
4960
4960
4960
Deelgemeente
Malmedy
Bellevaux-Ligneuville
Bévercé
Zonenummer 080
NIS-code 63049
Politiezone Stavelot-Malmedy
Hulpverleningszone Warche Amblève Lienne
Website www.malmedy.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Verviers
in de provincie Luik
Portaal  Portaalicoon   België
Malmedy, kathedraal: la Cathédrale Saints-Pierre-et-Paul et Saint-Quirin
Kathedraal van Malmedy
Abdij van Malmedy
Panorama
Vallei van Arimont
Centraal plein
La Rue Outrelepont

Malmedy (Waals: Måmdey, Duits, verouderd: Malmünd) is een stad en faciliteitengemeente voor Duitstaligen in de provincie Luik in België. De plaats is gelegen waar de Warchenne uitmondt in de Warche. De stad telt ruim 12.000 inwoners.

Kernen[bewerken | brontekst bewerken]

Deelgemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS-code
1 Malmédy 6,44 6.413 996 63049A
2 Bévercé 66,89 4.539 68 63049B
3 Bellevaux-Ligneuville 27,06 1.845 68 63049C

Overige kernen[bewerken | brontekst bewerken]

Verspreid over het grondgebied van deze drie deelgemeenten bevinden zich ruim over de 30 dorpen en gehuchtjes.

Malmedy[bewerken | brontekst bewerken]

Bellevaux-Ligneuville[bewerken | brontekst bewerken]

Bévercé[bewerken | brontekst bewerken]

Demografische ontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]

Demografische ontwikkeling voor de fusie[bewerken | brontekst bewerken]

  • Bronnen:NIS, Opm:1930 tot en met 1970=volkstellingen, 1976 inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1930 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar Aantal[1]
1992 10.418
1993 10.437
1994 10.536
1995 10.690
1996 10.739
1997 10.841
1998 10.975
1999 11.060
2000 11.144
2001 11.265
2002 11.394
2003 11.436
2004 11.584
2005 11.650
2006 11.829
2007 11.878
2008 11.938
2009 12.003
2010 12.161
2011 12.219
2012 12.336
2013 12.316
2014 12.336
2015 12.384
2016 12.415
2017 12.503
2018 12.654
2019 12.741
2020 12.797
2021 12.778
2022 12.857
2023 12.894
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Malmedy ontstond rond de abdij die kort voor 650 door Remaclus gesticht was en sinds de 10e eeuw behoorde het samen met Stavelot tot het Abdijvorstendom Stavelot-Malmedy. Het plaatsje lag dicht bij de Germaans-Romaanse taalgrens, maar heeft waarschijnlijk altijd een Romaanstalige meerderheid gehad. Na de Franse annexatie van de Zuidelijke Nederlanden in 1795 behoorde het tot het departement Ourthe. Het Congres van Wenen wees de Oostkantons inclusief Malmedy in 1815 aan Pruisen toe. In dat land behoorde de stad tot het district Malmedy in de Rijnprovincie. Er werden pogingen ondernomen om het plaatsje te verduitsen, onder meer door de invoering van Duitstalig onderwijs en de plaatsnaamwijziging naar Malmünd (zie verder). Krachtens het Verdrag van Versailles kwam Malmedy in 1919 toe aan België. Gedurende de Duitse bezetting van België in de Tweede Wereldoorlog stond Malmedy opnieuw onder een Duits bestuur. Tijdens de Slag in de Ardennen, in de herfst van 1944, doodden Duitse SS'ers tientallen Amerikaanse krijgsgevangenen. Deze gebeurtenis staat bekend als het Bloedbad van Malmedy.

Volgens de officiële talentelling in Malmedy zou het aandeel Duitstaligen tussen 1920 en 1947 teruggevallen zijn van 21% tot 9,7%. Bij het vastleggen van de taalgrens in 1961-'63 werd bepaald dat Malmedy tot het Franse taalgebied behoort, maar faciliteiten voor Duitstaligen levert. De gemeente wordt gerekend tot de Oostkantons maar niet tot de Duitstalige Gemeenschap die in het Duits het openbaar bestuur voert.

Monumenten zijn de voormalige benedictijnenabdij (gesticht in 648, opgeheven in 1796) en de abdijkerk (1775-1784), die na de trekking van de nieuwe staatsgrens in 1920 zetel van de bisschop van Eupen-Malmedy werd. Na opheffing van het bisdom in 1925 bleef de kathedraal deze titel behouden. De kathedraal bewaart de relieken van de Heilige Quirinus.

Naam[bewerken | brontekst bewerken]

De naam "Malmedy" is vermoedelijk van Gallo-Romeinse oorsprong. De vroegste vermelding van het klooster Malmedy stamt uit 670: de monasterio Malmundario. Latere vormen zijn Malmedie (1287), Malmundier (1288), Malmonder (1367), Melmender (1388) en Malmeder (1451), en sindsdien werd de plaats in het lokale dialect Malmder genoemd, wat ten slotte Måmdey werd.[2] De autoriteiten gebruikten Malmedy, zoals in Stavelot-Malmedy. Onder invloed van Duits nationalisme werd de plaats na de Pruisische annexatie in 1815 hernoemd in Malmünd (ook wel Malmünde), waarop men in het Franse taalgebied reageerde door voortaan Malmédy te schrijven; beide accenten zijn kenmerkend voor beide talen en hielden daarom een duidelijke aanspraak op de identiteit van de plaats in, hoewel het strikt genomen geen historische namen waren. In 1988 werd de naam weer Malmedy – zonder accent.[3]

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976[bewerken | brontekst bewerken]

Partij 10-10-1976[4] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[5] 14-10-2012[6] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 21 % 21 % 21 % 21 % 21 % 21 % 23 % 23
E.C.A / EC-LB1 / ECm2 14,76A 2 48,54A 12 69,21A 16 60,02A 14 66,44A 16 43,32A 10 41,621 11 39,992 10
PS1 / E.C.A / P.S.+2 / PS Plus3 22,191 4 14,931 2 12,631 2 14,051 2 9,211 1 7,752 1 10,333 1
ENTITE 14,87 3 - - - - - - -
MDY-LB - - - - - 1,7 0 - -
PSC-IC1 / MDY 20002 / A.R.C.3 / Alternative4 48,191 12 32,141 7 18,162 3 25,933 5 18,523 3 26,244 6 44,284 11 49,684 12
ECOLO - 4,39 0 - - 15,04 2 - - -
Forces Vives1 / FV2 - - - - - 19,541 4 6,362 0 -
Totaal stemmen 6759 6989 7235 7388 7590 8250 8385 8709
Opkomst % 94,82 93,89 91,28 93,16 89,29 88,43
Blanco en ongeldig % 4,45 3,52 4,38 5,58 6,89 5,76 5,32 7,28

Bestuur[bewerken | brontekst bewerken]

Het bestuur van Malmedy bestond vanaf 2007 uit een coalitie van de lijsten Alternative, Forces Vives en de PS. Op 20 augustus 2008 werd de coalitie vervangen door een andere, met André Denis als burgemeester. Hierbij maakte de gemeenteraad gebruik van de wet Courard, die het mogelijk maakt een bestaande meerderheid in de gemeenteraad omver te werpen. Malmedy was de eerste Waalse gemeente die van deze mogelijkheid gebruikmaakte.[7]

Sport[bewerken | brontekst bewerken]

Malmedy is jaarlijks het toneel van de Grand Prix d’Europe, een internationale topwedstrijd voor mountainbikers.

Geboren[bewerken | brontekst bewerken]

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Malmedy van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.